Bogate zbiory muzealne fauny szelfowej Wszechoceanu zadziwiają zwiedzających, rozbudzają postawy proekologiczne, przede wszystkim zaś są zapleczem do badań naukowych nad mięczakami. Na szeroką skalę są one prowadzone głównie w Australii, imJaponii, Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii.
W poniższym zestawieniu próbuję zaprezentować moim zdaniem najbardziej charakterystyczne i dopracowane ekspozycje muzealne.
Dzięki adresom elektronicznym możesz sam odbyć wirtualną wycieczkę po najciekawszych ekspozycjach konchologicznych świata.
Wśród wielu proponowanych przeze mnie muzeów zabrakło niestety najwspanialszej i najpełniejszej kolekcji muzealnej w Europie – „Forshungs Institut und Natur Museum Senckenberg w Frakfurcie nad Menem, której komputeryzacja dopiero postępuje.
Zapraszam na kolekcjonerską wyprawę.
„Museo Argentino de Ciencias Naturales (MACN)”
Buenos Aires, ARGENTYNA.
http://www.macn.secyt.gov.ar/
Ten ciekawy zbiór przyrodniczy ma swój początek w 1862 roku, jako fragment prywatnej kolekcji Burmeistera. Swój rozkwit przeżywa w latach 1920-1930. Obecnie należy do najpełniejszych kolekcji bezkręgowców w Argentynie i Ameryce Łacińskiej. Ostatnie lata przyniosły szereg wypraw przyrodniczych, organizowanych w celu pozyskania nowych gatunków.
„Australian Museum”
Sydney, AUSTRALIA.
http://www.austmus.gov.au/about/index.cfm
Jedna z największych i najpełniejszych kolekcji muszli na świecie, wykorzystywana często do prac naukowych. Obecnie postępuje szybka komputeryzacja listy okazów w celu łatwiejszej systematyki i klasyfikacji, a także dostępności w celach edukacyjnych.
„The Western Australian Museum (WAM)”
Perth, AUSTRALIA.
http://www.museum.wa.gov.au/
To znane muzeum może poszczycić się reprezentatywnym zbiorem mallakofauny tropikalnego Indopacyfiku, Pacyfiku Zachodniego oraz południowych i zachodnich wybrzeży Australii. Silnie zaakcentowane są gatunki endemiczne Antypodów.
„Tiroler Landesmuseum Ferdinandeum”
Innsbruck, AUSTRIA.
http://www.tiroler-landesmuseum.at/
Zbiór konchologiczny nadzoruje tutaj Helmut Nisters znany zoolog i kolekcjoner. Znaleźć też można bogatą reprezentację mallakofauny lądowej Tyrolu.
„Royal Belgium Institute of Natural Sciences (IRSNB)”
Brussels, BELGIA.
http://www.kbinirsnb.be/
Muzeum dysponuje jednym z trzech największych zbiorów na świecie. Łączna ilość muszli zalegająca w muzealnych magazynach jest oszałamiająca, sięga 9.000.000 sztuk. Dla zwiedzających udostępniony jest tylko mały ułamek kolekcji – 1000 egzemplarzy.
„Coleccao Malacologica do Instituto de Biologia (IBUFRJ) Universidade Federal do Rio de Janeiro (UFRJ)”
Rio de Janeiro, BRAZYLIA.
http://www.ufrj.br/home.php
Niewielki zbiór około 10.000 okazów będących reprezentacją morskich mięczaków Brazylii. Ostatnio z wielkim pietyzmem przygotowano ekspozycję micro-shells.
„Zoological Museum – University of Copenhagen (ZMUC)”
Copenhagen, DANIA.
http://www.zmuc.dk/HeadWeb/index.htm
Ta skromna uniwersytecka kolekcja ciągle się rozrasta, a nastawiona jest przede wszystkim na edukację proekologiczną studentów.
„Museum National d’Histoire Naturelle (MNHN)”
Paris, FRANCJA.
http://www.mnhn.fr/
Jedna z najbardziej dopracowanych ekspozycji muzealnych świata. Francuzi mogą poszczycić się zbiorem około 600.000 okazów. Początki kolekcji sięgają ery wielkich osiemnastowiecznych podróży oceanicznych i łączą się z takimi nazwiskami jak – Michel Adanson i Jean-Baptiste Lamarck. Na uwagę zasługuje też pełny zbiór okazów mallakofauny szelfowej wybrzeży Europy.
„Museo Nacional de Ciencias Naturales (MNCN)”
Madrid, HISZPANIA.
http://www.mncn.csic.es/
Ten bardzo ceniony przez hobbystów zbiór skomponowany jest z około 300.000 okazów muszli z całego świata. Jego początek sięga roku 1771 i łączy się z zakupem prywatnej kolekcji Franco Davili. Następnie łączono prywatne zasoby innych zbieraczy oraz eksponaty przywiezione ze specjalnie organizowanych wypraw przyrodniczych. Rok 1985 przyniósł usystematyzowanie zbioru, jego komputeryzację i udostępnienie do badań porównawczych i zoologicznych.
„Royal Ontario Museum (ROM)”
Toronto, KANADA.
http://www.rom.on.ca/
Muzeum dysponuje około 200.000 okazami muszli, co daje w przybliżeniu 50.000 gatunków. Większość to przedstawiciele rodzin mięczaków lądowych i słodkowodnych, choć ekspozycja morskich tropików jest równie imponująca.
„Canadian Museum of Nature (NMC)”
Ottawa, KANADA.
http://www.nature.ca/
Jest to największy i najbardziej wszechstronny zbiór muszli mięczaków w Kanadzie liczący około 130.000 okazów.
„The Instituto Nacional de Biodiversidad (INBIO)”
Santo Domingo, KOSTARYKA.
http://www.inbio.ac.cr/en/default.html
W kolekcji dominują okazy lądowe i słodkowodne – 80%, uzupełnieniem zaś są tropikalne gatunki morskie. Bardzo bogata reprezentację ma rodzima mallakofauna lądowa, w tym gatunki uważane za wymarłe, które można podziwiać już tylko dzięki zapobiegliwości muzealistów.
„Museum fur Naturkunde der Humboldt (ZMB)”
Berlin, NIEMCY.
http://www.museum.hu-berlin.de/home.asp
Bogaty i bardzo reprezentatywny zbiór mallakologiczny tworzy około 5 000 000 okazów będących reprezentacją około 55 000 gatunków. Kolekcja muzealna sięga prywatnej inicjatywy Carla Edwarda von Martensa /1831-1904/. Dumą muzeum są okazy pozyskane podczas dalekomorskich ekspedycji naukowych /1898-1899/ na statku „Valdivia” i w latach 1901-1903 na statku „Gauss”. Lista kolekcjonerów współdziałających w tworzeniu zbioru muzealnego jest bardzo szeroka. Należą do niej : Wilhelm Dunker /1809-1885/ , Friedrich Paetel /1812-1888/, oraz żyjący w latach 1810 – 1882 Franz Herman Troschel.
„Universidad Centro Americana (UCA)”
Managua, NIKARAGUA.
http://www.uca.edu.ni/
Niewielki uniwersytecki zbiór, którego głównym atutem jest ekspozycja mallakofauny panamskiej oraz lądowych gatunków z obszaru Nikaragui.
„Museum of New Zeland (NMNZ)”
Wellington, NOWA ZELANDIA.
http://www.tepapa.govt.nz/
Kustosz kolekcji mięczaków Bruce Marshall nadzoruje prace porównawcze około 240 000 okazów muszli, głównie z rejonu Nowej Zelandii. Prace te dotyczą przede wszystkim wpływu zmian środowiskowych na rozwój rodzin mięczaków na tym obszarze Oceanu.
„The Auckland Museum Institute – Conchology Section”
Auckland, NOWA ZELANDIA.
http://members.tripod.com/~nz_seashells/
Jeden ze starszych zbiorów konchologicznych na Półkuli Południowej. Zawiera około 150 000 okazów, głównie z obszaru Antypodów. Zintensyfikowanie i uporządkowanie zbioru jest dziełem A. W. Powella, zoologa i kolekcjonera.
„Palaeontological Museum University of Oslo”
Oslo, NORWEGIA.
http://www.toyen.uio.no/palmus/english.htm
Zadziwia przede wszystkim piękna elektroniczna strona tego uniwersyteckiego muzeum. Dominują tu okazy paleokonchologiczne, których kolekcja jest największa w Europie.
„Zoological Institute of the Russian Academy of Sciences (ZIN)”
St. Petersburg, ROSJA.
http://www.zin.ru/index_e.htm
Zgromadzone tutaj 200 000 okazów muszli to największy zbiór w Rosji. Ekspozycję tworzą gatunki tropikalne, a także z obszarów arktycznych i antarktycznych. Bogata jest również reprezentacja słodkowodnych mięczaków Rosji.
„Natal Museum (NMP), Department of Mollusca”
Pietermaritzburg, REPUBLIKA POŁUDNIOWEJ AFRYKI.
http://www.nmsa.org.za/
Początki tego zbioru sięgają darowizny Henry’ego Burmpa, kolekcjonera, a zarazem Kustosza muzealnej ekspozycji do jego śmierci w 1928 roku. Jego wartość znacznie wzrosła po kolejnych darowiznach takich profesjonalistów jak – Rodney Wood z Seszeli oraz Kurt Grosch z Mozambiku. Obecnie jest to największa muzealna kolekcja konchologiczna Afryki.
„The Raffles Museum of Biodiversity Research”
SINGAPUR.
http://rmbr.nus.edu.sg/collections/index.html
Uważa się, że to najpełniejszy zbiór mallakologiczny w Azji południowo-wschodniej. Około 50 000 mięczaków jest reprezentacją fauny : Laosu, Wietnamu, Birmy, Kambodży, Tajlandii, Sumatry, Jawy, Borneo i wielu innych przyległych wysp. Dużo jest okazów z obszarów nieodwracalnie zmienionych przez człowieka, gdzie doszło do poważnego zachwiania równowagi biologicznej. Ta nadzwyczajna kolekcja została założona głównie dzięki kilku sławnym zoologom. Warto tutaj wspomnieć – E. Banksa, E.Jacobsona oraz N. Ridleya.
„Royal Museum (NMS) – Department of Natural History”
Edinburgh, SZKOCJA.
http://www.nms.ac.uk/royal/index.htm
Początki tej kolekcji sięgają roku 1860.Zbiór jest przeglądem większości rodzin mięczaków ze szczególnym uwzględnieniem gatunków arktycznych oraz mięczaków słodkowodnych. Znaleźć tu można egzemplarze przywiezione ze szkockich dalekomorskich wypraw do Arktyki oraz w rejon Wysp Falklandzkich.
„Bailey – Matthews Shell Museum”
Sanibel, Florida, STANY ZJEDNOCZONE.
http://www.shellmuseum.org/
Można powiedzieć, że jest to typowe muzeum kolekcjonerskie, nastawione na prezentację mallakofauny całego świata. 200 000 zgromadzonych okazów daje wgląd w bogactwo ślimaczego świata. Opiekunowie muzeum promują zasady prawidłowego kolekcjonerstwa oraz próbują zachęcać do studiowania nauk przyrodniczych.
„American Museum of Natural History (AMNH)”
New York, STANY ZJEDNOCZONE.
http://www.amnh.org/exhibitions/hall_hilites/hall14.html
Jeden z najsłynniejszych zbiorów konchologicznych w Ameryce i w świecie. Tworzy go ponad 310 000 skatalogowanych komputerowo okazów.
„California Academy of Sciences”
San Francisco, STANY ZJEDNOCZONE.
http://www.calacademy.org/
Wśród 250 000 zgromadzonych tu okazów najwięcej pochodzi ze Wschodniego Pacyfiku. W obrębie gatunków słodkowodnych i lądowych dominują gatunki z zachodnich obszarów Ameryki Północnej.
„National Museum of Natural History – Smithsonian Institution”
Washington, STANY ZJEDNOCZONE.
http://www.mnh.si.edu/
Można śmiało powiedzieć, że około 300 000 okazów muszli zgromadzonych w tym muzeum stanowi dumę amerykańskiej konchologii. „Smithsonian” słynie też z wielu naukowych sympozjów poświęconych rozwojowi, migracji i zależnościom ekosystemowym w świecie mięczaków.
„Georgia Museum of Natural History (UGAMNH)”
Athens, STANY ZJEDNOCZONE.
http://museum.nhm.uga.edu/htmldocs/ugamnhsiteindex.html
Bardzo uporządkowany zbiór, w którym 59% stanowią okazy morskie, 35% mięczaki słodkowodne i 6% gatunki lądowe. Bogata jest też reprezentacja preparowanych zwierząt morskich: jeżowców, korali, szkarłupni i ryb.
„Musee d’Histoire Naturelle de Fribourg”
Fribourg, SZWAJCARIA.
http://www.etatfr.ch/mhn/collections/mmollu.htm
Nie jest to kolekcja ogromna, ale zadziwia opracowanie internetowej strony tego zbioru, pozwalające na podziwianie najpiękniejszych okazów na monitorze własnego komputera.
„Natural History Museum of Berne (NMBE)”
Bern, SZWAJCARIA.
http://nmbe0.unibe.ch/abtwl/abtwl_coll.html
Powstanie tej kolekcji zainicjował Robert Shuttleworth w 1874 roku. Większość zgromadzonych okazów pochodzi z prywatnych kolekcji przekazanych na rzecz muzeum.
„Swedish Museum of Natural History”
Stockholm, SZWECJA.
http://www.nrm.se/
To muzeum w ojczyźnie genialnego systematyka Karola Linneusza może poszczycić się kolekcją około 200 000 okazów muszli ze wszystkich dzielnic zoogeograficznych Wszechoceanu. Szwedzi, jak wszyscy, cenią darczyńców prywatnych zbiorów, między innymi: F. Kraussa i H. Strebela.
„National Museums and Galleries of Wales”
Cardiff, WALIA.
http://www.nmgw.ac.uk/
Jest to drugi co do wielkości zbiór w Zjednoczonym Królestwie / I-sze miejsce – The Natural History Museum, Londyn/, liczący około 150 000 okazów. Niekiedy nazywa się go kolekcją Melvill – Tomlin od nazwisk słynnych zoologów, których prywatne kolekcje stanowią trzon ekspozycji muzealnej. Zgromadzone muszle są reprezentacją mallakofauny praktycznie wszystkich zakątków świata.
„The Natural History Museum (BMNH)”
London, WIELKA BRYTANIA.
http://www.nhm.ac.uk/
O kolekcji tej można rzec – zbiór z wielowiekowymi tradycjami. Obecnie nastawiony głównie na propagowanie wiedzy mallakologicznej oraz udostępniony do prowadzenia analiz porównawczych i systematycznych.